SQL Server-licenties; hoe werkt het en wat zijn de mogelijkheden?

Vaak snappen k maar maar één of twee mensen in een organisatie hoe zo’n SQL server werkt. Zonde, want een SQL server is misschien wel een van de meest kritieke en duurste onderdelen in de software-infrastructuur van een organisatie. Het is dus handig om kennis te verkrijgen over SQL-servers zodat er goede licentie keuzes gemaakt kunnen worden binnen uw organisatie. De experts van Q-Advise hebben jarenlange ervaring met de regels van SQL server licenties en alles wat erbij komt kijken. Wij kijken samen met u wat het beste is voor uw bedrijf, zodat u zorgen gereduceerd worden tot de dagelijkse bedrijfsvoering.  

Wij geloven sterk in het delen van kennis zodat klanten hun kennis op het gebied begrip van software asset management (SAM) en softwarelicenties te verbeteren. In ons optiek is dit de enige manier om uw softwareomgeving compliant te houden en te kopen wat u daadwerkelijk nodig heeft.      

Wat is een SQL Server?  

Allereerst is het belangrijk om duidelijk te hebben wat een SQL server is en wat een SQL server voor uw bedrijf doet. Om het maar even heel simpel uit te leggen: SQL is een server die als taak heeft  gegevens op te slaan en op te halen op verzoek van andere softwaretoepassingen.    

SQL servers zijn er in verschillende groottes, zodat ze aangepast kunnen worden op verschillende workloads en verschillende soorten personeel. Sommige servers bestaan bijvoorbeeld in de Cloud met duizenden gelijktijdige gebruikers en andere in kleine tot middelgrote on-premises omgevingen. Welke SQL server grootte u ook gaat gebruiken, het hoofddoel blijft hetzelfde: het verwerken van gegevens die later ook weer opgehaald kunnen worden.  

Hoe koop ik als bedrijf een SQL licentie?  

Als u een SQL licentie gaat aanschaffen, komt u al snel terecht bij Microsoft. Microsoft verkoopt haar SQL licenties op verschillende manieren: 

  • Detailhandel: SQL servers worden ook in de detailhandel verkocht, maar deze zijn niet voor bedrijven bestemd.  
  • Volumelicentie programma’s: hieronder vallen bijvoorbeeld Enterprise Agreement, NCE (voorheen CSP) , Open Value, MPSA of SCA. Deze zijn wel gericht op bedrijven. Deze programma’s worden verkocht door Microsoft partners.   
  • Via een derde partij: de verkoop van een derde partij gaat via Independent Software Vendor Royalty (ISVR) of Services Provider License Agreement (SPLA). Let hier wel op: web editie aankopen kunnen alleen worden gedaan via SPLA. 

SQL licenties worden bij bovenstaande koopkanalen als nieuwe licenties gekocht. SQL kan ook tweedehands gekocht worden. Dit is alleen mogelijk binnen de Europese Economische Ruimte sinds 2012. Het prijsverschil tussen nieuwe en gebruikte SQL licenties kan zeer interessant zijn aangezien SQL een heel duur Microsoft product is.   

SQL-servers worden geleverd met verschillende soorten licenties en edities, die we hieronder zullen uitleggen. Laten we eerst eens kijken naar de licentietypen, waarvan er twee zijn: Licensering per Core (Core Based Licensing) en Server + CAL licenties.  

(CTA) De specialisten van Q-Advise helpen haar klanten bij het maken van de beste SQL licentie keuze voor jullie bedrijf. Daarom leggen wij uitgebreid uit over de verschillende SQL licentietypen. 

Wat is SQL licensering per Core?  

Om goed uit te kunnen leggen wat licensering per core is, zullen we eerst een aantal termen uit te leggen.  

Server: het feitelijke fysieke hardware systeem inclusief draden en bouten.  

Processor: de fysieke chip die is ondergebracht in een socket binnen de server die één of meer cores bevat.  

Core: een core kunt u zien als een miniserver in de server. Een core is eigenlijk niets anders dan een kleinere verwerkingseenheid in de processor van de server, deze wordt in groepen van twee gevonden. 

Nu u begrijpt hoe een SQL server in elkaar zit kunnen we uitleggen wat per Core licenties zijn. Deze licentie maakt het mogelijk een onbeperkt aantal gebruikers en apparaten aan te sluiten op een server. Dit klinkt fijn, toch? We zijn er nog niet. SQL is niet alleen duur, maar ook behoorlijk ingewiddeld. Er zijn een aantal regels waaraan u zich moet houden als u uw SQL server per Core wilt licentiëren.  

  • U heeft een licentie nodig voor elke fysieke besturingssysteem omgeving (OSE) waarop SQL-server software wordt uitgevoerd. Voor elke core in de processor heeft u een core-licentie nodig.  
  • U heeft minimaal vier core-licenties nodig voor elke fysieke processor op de server (core-licenties worden verkocht in pakketten van twee).  
  • De SQL Server of een van de componenten ervan moet worden gelicentieerd. Dit betekent dat u producten van de SQL-server niet over verschillende machines kunt scheiden. Als de SQL Server Agent uitsluitend op één SQL-server draait en de SQL-server reporting services uitsluitend op een andere machine, dan komt u in de problemen als u probeert om dat allemaal onder één licentie te licentiëren. Voor dat scenario heeft u twee afzonderlijke licenties nodig.  
  • Voor alles wat op de fysieke server is geïnstalleerd, moet u een licentie hebben. U hoeft het niet per se te gebruiken om er een licentie voor te hebben. Dezelfde logica wordt toegepast bij het gebruik van virtuele cores in virtuele omgevingen.  

Hoeveel per Core licenties heb ik nodig? 

Laten we zeggen dat u een enkele fysieke server heeft. Op de fysieke server staan twee processors met elk zes fysieke cores, dat maakt dus in totaal twaalf cores. Naast de licentie voor het besturingssysteem zou u dus 6 core licenties nodig hebben (omdat ze in pakketten van twee worden geleverd) om de juiste licentie te krijgen.   

Bent u nog niet zeker over het aanschaffen van een SQL per Core Licentie? Dan helpen de licentie experts van Q-Advise u graag in het maken van deze keuze! Hieronder noemen wij enkele voordelen.     

Wat zijn de voordelen van SQL per Core licenties  

Per Core Licentie is doorgaans de enige optie die u tot uw beschikking heeft wanneer de betreffende SQL-server wordt gebruikt door apparaten en gebruikers buiten het netwerk van een organisatie. Aangezien Server + CAL-licenties vereisen dat u een licentie aanschaft voor elke externe persoon/apparaat, wat niet alleen duur zou zijn, maar ook onmogelijk bij te houden.  

Ook zijn per Core licenties ideaal voor grotere bedrijven, omdat het eenvoudig te beheren is.  

Daarnaast kan het voor deze grotere organisaties ook goedkoper zijn.Vooral als u meer gebruikers heeft dan Cores. SQL is al snel duur, dus als het goedkoper kan, dan is het verstandig om daar naar te kijken. 

Wat is eigenlijk een SQL Server + CAL-licentie?  

Het komt ook weleens voor dat een SQL Server + CAL-licentieovereenkomst beter past bij de behoeften van een organisatie. Maar wat is dan zo’n SQL CAL-licentie?  

Wat is een SQL CAL?   

CAL is een afkorting voor Client Access License, deze licentie geeft een gebruiker of bestaand systeem toegang tot een server. In dit geval hebben we het over de SQL server.  

Er zijn twee verschillende soorten SQL CAL’s, voornamelijk afhankelijk van wat de behoeften van uw organisatie zijn:  

  1. Per apparaat – Een groot aantal gebruikers heeft toegang tot de SQL serversoftware via één enkel apparaat.   
  2. Per gebruiker – Hierbij heeft één fysieke gebruiker toegang tot de Microsoft-software vanaf meerdere en verschillende apparaten. Dit omvat werkapparaten, persoonlijke apparaten, internetkiosk of een persoonlijke digitale assistent zonder dat u voor elk apparaat een CAL hoeft aan te schaffen. U heeft een licentie per fysieke persoon, geen login-gebruikersnamen.   

Als u ervoor kiest om een SQL CAL te gaan gebruiken, dient u wel aan bepaalde voorwaarden te voldoen:  

Zoals bij de core-based licenties, heeft elk fysiek besturingssysteem waarop SQL server-software draait, of een van de componenten van SQL server,  een SQL server-licentie nodig die is toegewezen aan de fysieke server die OSE host. Naast de licentie voor de OSE moet u ook een licentie aanschaffen voor elk apparaat en/of elke gebruiker die toegang heeft. Denk aan de OSE-licentie als het kopen van het slot op uw deur, de CAL’s zijn de sleutels, u heeft beide nodig om toegang te krijgen.  

Wees voorzichtig met het versienummer van een CAL wanneer u deze aanschaft. De CAL moet van dezelfde versie zijn of een recentere versie dan de versie van de serversoftware waarmee u hem koppelt. Een Windows Server 2019 CAL kan bijvoorbeeld worden gekoppeld aan een Windows 2019- of 2016-server, maar niet aan een 2022-server.  

Voor elke server is de bijbehorende CAL vereist. Zoals u zich kunt voorstellen, kan het koppelen van een CAL aan een server buitengewoon verwarrend en ingewikkeld zijn. Vooral als u probeert te combineren en matchen. Het is dus altijd een goed idee om Microsoft of uw Microsoft partner (LSP) te raadplegen, hen een duidelijk beeld te geven van hoe jullie softwareomgeving eruitziet en zij kunnen vervolgens vertellen welke CAL’s u nodig heeft. Ook kunnen onze experts van Q-Advise u hierbij onafhankelijk helpen, twijfel niet en neem direct contact op voor onafhankelijk advies! De kans is groot dat Microsoft en of de LSP een gekleurd advies geven. Let daar op wanneer u met Microsoft of uw LSP spreekt. 

Welke voordelen zijn er  van SQL Server + CAL-licenties  

CAL’s zijn misschien een beetje ingewikkelder maar wel makkelijk te beheren als u een klein bedrijf heeft met een telbaar aantal werknemers.In veel gevallen zijn CAL’s goedkoper voor kleinere bedrijven. CAL’s zijn een kosteneffectievere optie als uw processor minder dan vier kernen heeft, aangezien vier kernen het minimale licentienummer is.  

Welke verschillende edities van SQL Servers zijn er?  

Nu de licentiemodellen voor SQL-servers u duidelijk zijn, kunnen we doorgaan naar het volgende belangrijke onderwerp: Edities.

Microsoft biedt vier verschillende edities:    

  • Standard (meest gekozen),   
  • Enterprise (ook populair),   
  • Express   
  • Developer

Standard – De basis editie met standaard rapportage- en analysemogelijkheden. Er is een limiet aan geheugen, database-grootte en een maximum aantal cores. Deze editie wordt aangeboden in zowel Core-Based als Server + CAL-licentiemodellen.  

Enterprise Deze editie heeft alle basisfuncties van de Standard-editie en meer. Zo biedt Enterprise ook tools voor het analyseren van zakelijke en financiële gegevens. Samen met kritieke applicaties en datawarehousing functies die essentieel zijn voor ondernemingen, op wie deze editie in de eerste plaats is gericht. Waar de Standard-editie limieten had op de ruimte en het gebruik, heeft de Enterprise-editie geen limiet. Het wordt alleen aangeboden bij per Core licentiemodellen (Core Based), wat logisch is aangezien grootzakelijke klanten meestal kiezen voor op de core gebaseerde licentiemodellen.  

Express – Deze gratis versie biedt een beperkte functionaliteit, een beetje in vergelijking met de Standard-editie. Het is echter wel een goede editie voor algemeen database gebruik, inclusief kleine applicaties met zowel hardware- als software beperkingen. Veel organisaties zullen eerst SQL Server Express implementeren om te zien of het voldoende is voor hun specifieke toepassingen en zullen pas overstappen op de betaalde edities als ze kunnen bevestigen dat Express niet aan hun vereisten zal voldoen.  

Developer Met deze editie kunt u ook applicaties bouwen, testen en demonstreren in een niet-productieomgeving. Het is belangrijk dat het ‘niet-productie’-element in deze editie wordt aangehouden, aangezien het gebruik van de Developer-editie op alles dat volledig in productie is, kan leiden tot hoge boetes. Een stuk software wordt in productie genomen als personen, zowel binnen als buiten de organisatie, de software gebruiken om een andere reden dan ontwikkeling.   

De grootste uitdaging bij deze edities is om te bewijzen welke editie u heeft. Als u bijvoorbeeld een software-audit heeft, gaan de -auditors ervan uit dat u alleen Enterprise-edities heeft, die het duurst zijn, tenzij u het tegendeel bewijst. Bewijzen welke edities u heeft, kan het verschil betekenen tussen honderdduizenden euro’s schuldig zijn en niets verschuldigd zijn.  

SQL licenties voor Developer-omgevingen  

Hoewel u met de Developer- en Express-omgevingen geld kan besparen, is het bij het testen en demonstreren van een software vóór implementatie belangrijk dat deze de juiste licentie hebben en dat u hun beperkingen begrijpt. Er zijn twee types als het gaat om SQL Server Development-licenties:  

Developer-specifieke licenties 

Deze worden voornamelijk gebruikt voor ontwerpen, ontwikkelen, testen en demonstreren. Deze licentie is alleen bedoeld voor niet-productie gebruik en wordt vaak aangeschaft voor:   

  • programmeurs,  
  • professionele testers,  
  • database-professionals,  
  • IT-beheerders  

Developer-specifieke licenties worden per gebruiker toegewezen, waarbij gebruikers een onbeperkt aantal SQL Server-exemplaren kunnen installeren, openen en deze exemplaren alleen kunnen delen met andere gebruikers aan wie hetzelfde type Developer-specifieke gebruikerslicenties is toegewezen.  

Dat betekent voor dit licentiemodel dat als iemand toegang wil tot een ontwikkelomgeving, een Developer-specifieke licentie nodig heeft, zelfs voor taken die u uit handen kunt geven zoals administratieve taken. De enige uitzondering hierop is de gebruikersacceptatietest. Installaties kunnen op elk moment worden opgezet en afgebroken en kunnen op desktops, toegewijde servers, gedeelde servers en cloud-omgevingen worden geplaatst.  

Enkele mogelijk goedkopere alternatieven voor deze licentie zijn de volgende: Aanschaf van nieuwe productie licenties, cloudgebaseerde services zoals Windows Azure die meestal gebaseerd zijn op een maandelijks abonnementsmodel (als u een MSDN-abonnement hebt, omvat dit Windows Azure-tegoed, kortingstarieven en de mogelijkheid om MSDN-software te gebruiken zonder extra kosten), gratis edities zoals SQL Server Express en de SQL Server Compact (een gratis ingesloten editie van SQL speciaal voor ontwikkelaars).  

SQL licentie in een virtuele omgeving   

Het is mogelijk en ook noodzakelijk om gevirtualiseerde omgevingen te licentiëren. U heeft de mogelijkheid om uw VM’s te dekken onder een -Enterprise Editie & Software Assurance-licentiemodel als u daar gebruik van maakt. Dit omvat alle VM’s die uw softwareomgeving ooit zal zien, wat handig is omdat VM’s zo gemakkelijk en snel kunnen worden gedupliceerd en geïnstalleerd.  

Het is echter ontzettend belangrijk om jullie Microsoft-accountmanager te raadplegen om te vragen of gevirtualiseerde omgevingen goed kunnen worden gedekt door jouw software garantie, aangezien u niet het risico wilt lopen dat u te maken krijgt met compliance problemen met Microsoft. U heeft een licentie nodig voor elke virtuele kern die u heeft.  

Het licentiëren van een virtuele omgeving hangt allemaal af van het licentiemodel dat u kiest, waarbij het model per kern voor veel klanten veel kosten effectiever blijkt te zijn. Als u de virtuele cores op virtuele besturingssysteem omgevingen (OSE) wilt licentiëren, heeft u minimaal vier licenties per processor nodig. Als u meer dan vier cores op elk virtuele processor heeft, moet u berekenen hoeveel u nodig heeft op basis van het aantal cores. Als uw OSE is toegewezen aan verschillende soorten hardware, heeft u aanvullende licenties nodig voor alles wat de OSE aanraakt.  

Wat te doen als Microsoft SQL Server niet meer ondersteunt?  

Als een SQL Server-editie een bepaalde leeftijd bereikt (bijvoorbeeld Server 2010), zou Microsoft uiteindelijk kunnen aankondigen dat ze deze SQL Server niet langer ondersteunen. Dit betekent : 

  • geen beveiligings updates  
  • functie-updates   
  • geen hulp  van Microsoft om de omgeving beschermd te houden. 

Zelfs als een licentie eeuwigdurend is en u wettelijk gezien het product voor altijd mag houden, kan het toch in uw eigen belang zijn om de licentie toch te upgraden naar een licentie die door Microsoft wordt ondersteund. Dit kan zoals eerder in dit stuk aangegeven een nieuwe licentie zijn maar een tweedehands SQL licentie kan ook goed passen. Het is belangrijk om goed uit te zoeken wat voor uw organisatie het beste past. 

Het zal echter niet gemakkelijk zijn, aangezien een SQL Server-upgrade maanden kan duren en u dit goed moet plannen binnen uw organisatie. Als u overweegt om van de ene server naar de andere te gaan, is het eerste wat u moet doen een takenlijst maken met alles wat er gedaan moet worden zoals:  

  • Zorg ervoor dat u voldoende vrije ruimte heeft voor de upgradeNadat al dergelijke voorbereidingen zijn getroffen, kunt u beginnen met het hele upgrade proces. Vergeet niet om te controleren of u .NET Framework correct geïnstalleerd is. En zorg ook dat u alle Windows update heeft.  

Als u Software Assurance gebruikt, bent u gedekt om SQL Server-editie te upgraden, zo niet, dan moet u nieuw investeren in SQL licenties. Controleer om er zeker van te zijn wat voor soort wijzigingen er zijn opgetreden sinds u uw SQL Server voor het laatst hebt bijgewerkt. Aangezien u, afhankelijk van hoe oud de SQL Server is, geconfronteerd kunt worden met nieuwe functies, nieuwe definities en nieuwe licentie statistieken. Doe wat onderzoek naar het nieuwe SQL Server-model waarnaar u wilt upgraden en maak uzelf vertrouwd met eventuele verschillen die de nieuwe editie heeft in vergelijking met het oude model. Als u gloednieuwe licenties aanschaft, overweeg dan welke nieuwe SQL Server-editie het beste past bij de behoeften en het budget van het bedrijf. Beslis ten slotte of, dit keer met de nieuwe SQL Server, Software Assurance iets is dat wenselijk is voor het bedrag.  

SQL licentie voor noodherstel en hoge beschikbaarheid   

Ervoor zorgen dat een SQL-server informatie correct kan worden opgeslagen en ervoor zorgen dat u er op elk moment toegang toe heeft, is een cruciaal element voor klanten van SQL-servers en een van de meest populaire functies. Daarom heeft Microsoft vanaf 1 november 2019 drie verbeterde voordelen te bieden aan software assurance-klanten, die kunnen worden toegepast op elke SQL Server die nog door Microsoft wordt ondersteund, inclusief failover-servers voor hoge beschikbaarheid en noodherstel. Dit betekent dat u passieve SQL Server-instanties kunt uitvoeren op afzonderlijke besturingssysteem omgevingen, OSE servers voor hoge beschikbaarheid op locatie of in Azure om elke soort failovergebeurtenis te dekken.   

Als u een secundaire server heeft die alleen wordt gebruikt als failover-ondersteuning, hoeft u die server niet afzonderlijk van de SQL-server, die deze ondersteunt, te licentiëren. Zolang de server echt passief blijft en de primaire SQL-server wordt gedekt door uw Software Assurance . Als de passieve server gegevens, zoals rapporten, aan klanten verstrekt of ander ‘werk’ uitvoert, inclusief extra back-ups, wordt deze als actief beschouwd en heeft deze een eigen licentie nodig. 
Het is van het grootste belang dat u kunt aantonen wanneer servers passief zijn, aangezien de software-auditors tijdens een software-audit ervan uitgaan dat al de servers actief zijn als ze de kans krijgen om dat aan te nemen. Als u een licentie heeft voor het Server + CAL-model, heeft elke gebruiker of elk apparaat dat indirect toegang heeft tot de SQL-servergegevens via een ander hardware-apparaat of een andere softwaretoepassing zijn eigen SQL Server CALs nodig.  

Tip voor grote organisaties: Power BI en de SQL server 

Als we het hebben over SQL servers is, kunnen wij het niet laten om u een tip te geven als u een grotere organisatie heeft. Power BI is een van de meest populaire diensten voor grote bedrijven, en dat is niet voor niks. Wij raden grotere organisaties vaak aan om te kiezen voor een combinatie tussen Power BI en de SQL Server. Maar wat is Power BI dan? Power BI is een business intelligence hulpmiddel dat ontwikkeld werd door Microsoft zodat gebruikers gegevens uit diverse bronnen, waaronder SQL Server databases, kunnen visualiseren en analyseren. Met dit hulpmiddel kunnen gebruikers tevens interactieve dashboards, datavisualisaties en rapporten maken om betere inzichten te verkrijgen en vanuit daar datagestuurde beslissingen te nemen.  

Hoe verkrijg ik Power BI? 

U kunt Power BI verkrijgen door een van de Power BI-abonnementen te kopen of door SQL Server Enterprise Edition + Software Assurance te hebben. SQL Server Enterprise Edition + Software Assurance geeft toegang tot de Power BI-server, waardoor u op locatie Power BI-inhoud kunt delen via de Power BI-rapportserver. Hoewel u wel nog steeds een Power BI-account nodig hebt voor het maken van content.   

Als jullie organisatie al een Enterprise SQL Server-editie heeft en van plan is Power BI uitsluitend te gebruiken voor het delen van content op locatie, is het verkrijgen van Software Assurance de kosteneffectieve optie dan het kopen van een Power BI-abonnement. Het is ook belangrijk op te merken dat Power BI Desktop toegang heeft tot SQL Server, maar niet tot Power BI Service. Hoewel Power BI Service een verbinding kan bieden met Azure SQL Database en SQL Data Warehouse, kan dit niet hetzelfde met SQL Server.   

Wil u meer weten over SQL of SQL licenties kopen? 

SQL Server-licenties zouden geen mysterie moeten zijn, het is belangrijk dat u een goed beeld p heeft van softwareomgeving, inclusief de ruggengraat van de hele infrastructuur. SQL-servers zijn zo grondig geïmplementeerd in de software omgevingen van organisaties dat een simpele fout gemakkelijk kan worden opgeschaald tot miljoenen euros aan boetes door software-auditing. Q-Advise begrijpt hoe belangrijk het is om ervoor te zorgen dat SQL Server-licenties worden begrepen en onderhouden. Mochten er nog vragen of onduidelijkheden zijn, dan nemen wij die graag weg. Neem contact met ons op en onze experts helpen graag verder!   

Neem contact op